2012/12/29

MARI, ANBOTOKO ANDREA

MARI Jainkosa euskal mitologiaren izakirik garrantzitsuena eta lur azpiko munduko erregina da. Bere bizilekuak beti lur barruan daude eta kobazuloen bidez kanpoko bizitzarekin komunikatzen da. Hauetako batean beti bizi da. Normalean Anboton, Oizen eta Mugarran, baina baita ere Aralarren, Aitzkorrin eta abar.


Ez da harritzekoa Marik Anboto aukeratzea, han bere bizitokia izateko. Ipar, hego, eki edo mendebaldean pareta bertikalak edo kresta ikaragarriak, amildegiak aski ez badira, gure Jainkosa Marik kriston haizete botatzen du handik. Toki oso ongi babestua da, baina Marik, euskaldunak han ondoan biziko zirela ez zuen kontutan izan edo agian horregatik tokia aukeratu zuen, baina euskaldunen eta Mariren kondairak txarrerako edo onerako betirako loturik egon dira.


Gaur bere etxera hurbildu naiz mendia ezagutzeko asmoz eta bide polita eta basatia aukeratu dut. Arrazolatik igo eta Anboto sakona kanaletik igo, alde basatienetariko bat da eta zailtasun handirik gabe kaskoa gainditzen du. Igoeran beti Frailia orratzak ezker aldean ditugu eta gainean Alluitz eta Anboto arteko ertza.

Anbotoko ekialdeko horma Arrazolatik

Arrazolako elizan hasten da bidea, ondoko aparkaleku batean. Hasieran gora errepidetik goaz goiko baserrietara iristeko, markak badaude eta kanala nondik dagoen jakinda, bidexka errez hartuko dugu.
Atxekoa baserrian eskuin edo ezker jotzeko aukera dago, Anboto edo Zabalaundira joateko. Guk Anboto aldera hartuko dugu, hemendik aurrera bidea oso nabaria da, kanala ezker aldean oso nabaria izan arte.
Bidea hasieran belardian asmatzen da baina gorago bide nabaria da eta batzuetan tente eta beste batzuetan zigi zagan beti gora jotzen du, ezker aldetik pagadi bat uzten dugu ertzean dagoen lepo txiki batera iristeko.
Hemendik kaskoa gertu dago, baina paso batzuk oso delikatuak dira, batez ere bustia badago, eta expuestoak dira. Berehala goian gaude baina haizeak ez du hor egoten uzten, horregatik hego alderantz pixka bat jaitsi behar da babesa aurkitzeko.



Bidean dagoen txabola bat, atzean Udalatx (1.117 m.)

Eskuinaldera joan eta ezkerretik itzuli, hau gaurko bira.

Anboto sakonatik Frailea Haitza (970)

Anboto mendiarra, dudarik ez, ez da?

Gailurra baino lehenago ertza gainditu behar da.

Ertzetik gailurreraino

Gailurretik Gorbeia aurrean.

Hotza egiten du eta Mungiako Gorkak eskularruak jarri behar ditu. Elgoin eta Alluitz puntek ertza osatzen dute

Jaitsiera igoera bezain basatiagoa da, baina ez bezain polita, harriak besterik ez daude eta goiko aldea ere arriskutsua da haizea eta hezetasunarekin. Oso zuzen Zabalaundi lepora iristen da eta handik, aspaldin Atxondo ibarra eta Urkiolako gainak lotzeko erabili zen kalzada on batetik Arrazolaraino iristen da.
Ibilaldi polita eta oso egokia Durango aldeko mendiak ezagutzeko izan da. Horrez gain seguruaski urteko azken mendi ibilaldia izanen da.

Jaisteko hegoaldeko pareta aukeratu dugu, harritza ikaragarria.

Azkar Zabalaundi lepora iristen da, aurrean Ipizte (1062)

Zabalaudi lepotik Anbototik jaitsitako aldapa.

Gorka bira bukatu baino lehenago, galtzada ederra eta zaharr batetik.


2012/12/18

PIC D´ACUÉ 2.264 m. Forges d´Abeletik

Pic d´Acué, Gabedaille edo Pic d´Espelunguere Aspe ibarra eta Aragoi subordan ibarra bereizten duen muga mendikateko mendirik altuena da. 
Aguas tuertas ibarra ikaragarritik zuzen altxatzen da eta Secus mendizerraren ipar isurialdean sortzen den erreka batek zeharkatzen du, bere ibilbidean meandro apetatsuak egiten, “Aguas Tuertas” hain zuzen ere (itzulpena “ur okerrak” da). 

Mendiak oso hurbil dauden bi kasko ditu, iparraldekoa (2.245 m) Gabedallo edo Gabedaille izenekoa toki batzuetan eta hegoaldekoa (2.264 m.) edo Pic d´Acué. 
Pedro, Acué leporantz joaten, atzean pirinioan gauean botatako elurteak zuritasun garbia gozatzeko ikuspegia uzten digu.

Mapa honetan ibilbidea gutxi gora behera markatuta dago

Gaur, eguraldi ona eman duten asteko eguna zen eta horregatik piriniora joateko plana egin dugu. Gure etxeko mendiak elurrik gabe gelditu dira eta oso urrun ez dagoen Aspeko ibarran dagoen Pic d´Acué zirkularra egitera joan gara.
Azkenean koadrila bildu gara, 9 lagun, bi kotxetan Somport mendatea pasa eta gero dagoen Les Forges D´Abelera hurbildu gara. Hemendik errepide estu batetik zentral elektrikoa dagoen tokiraino igo gara, 1265 metrotan.
10,45h da igotzen hasten garenean, azkenean ere berandu egiten zaigu jaisteko. Nik beti mendira joateko goiz altxatu behar zela uste nuen, baina jendea badago hori pentsatzen ez duena eta berandu goaz.
Zentraletik ateratzen den pista toki honetaraino segitzen dugu eta eskuin aldera jo behar basoan sartzeko, 180 gradutako bira ematen dugu igotzen dugun biartean. Cúpula de Secús eta Secúseko mendizerra lekuko dugu gure aurrean Pedrok arropa kentzen duen bitartean.
Ramóm, Eduardo eta Koldo basoan sartu baino lehenago azken zigi zagak egiten dituzte. Atzean Pic d´Arnoussere (2052 m.)
Espelunguère basoan elur jauzi asko daude, belardi aldapatsuetan elurra ez da mantentzen eta bideko zenbait tokietan ahaleginak egin behar dira hauek gainditzeko. Pic d´Acué ere Espelunguère deitzen zaio.
Basotik ateratzen garenean ikuspegia ikaragarria da, hegoaldean "Cúpula de Secús", Liouviella, Bernera, Aspe eta urrunean Pala de Ip eta Punta Eskarra. Ipar-ekialdera Midi altxatzen hasten da.
Berehala Saramayou txabolen ondoan igarotzen gara eta gelditu gabe ikusgai dugun lepora jarraitzen dugu. Taldea puntu honetatik desegiten da eta nor bere martxan doa, horrela aristara iritsi arte.
Lepotik Midi altxatzen segitzen da. Gure gailurra hantxe dugu eta bidea eskuineko ertzetik doa. Gauean eroritako 15 zentimetrotako elur geruzak oinarri izoztua estaltzen zuen eta horrek ez zuen eroso ibiltzeko laguntzen, horregatik gehienek ganibetak jarri zituzten gorantz jarraitzeko.
Lepotik Oza aldera ederki ikusten da ere eta gure etxe ondoko pirinioa (Petretxema, Atxerito, Txipeta eta abar ongi menperatzen ditugu.


Ibilaldian gurekin bat egin zuten bikote bat eta Pedro gailurreko ertzera iristen.
Horraino eskiz iritsi ginen. Toki honetan azkenean gelditu ginen, baina ez jateko edo deskantsatzeko, bakarrik eskiak kentzeko eta segidan gailurrera joateko.
Ramón eta biok lehenengoak mugitzen gara gailurrera joateko, gero gainerako guztiak etorri ziren.
Gailurretik ertza eta koadrila ikusten da nahiz eta odeiek giro grisa eman, Javier azken pausoak ematen iritsi baino lehenago.
Ramón pozik agertzen da, bere kamera frogatzen. Azkenean kokotaraino bukatu zuen.

Gailur aurretik hegoaldera jaisten den palatik ausartzen gara, hasieran aldapatsua da eta gero hobe, baina elur hauts azpitik zoru gogorra, hormatua dago eta hobe ez erortzea. Lehenengo pala jaitsi eta orain bai,korrika eta presaka bokatatxo bat jaten dugu besteak jaisten diren bitartean.
Jaitsiera ere taldeka egiten dugu, ongi ez gara ulertzen eta talde bat igotako toki beretik jaitsi behar zuteneko ustean geudela, ba.. ez, azkenean denak toki beretik baina jakin gabe.
Hala ere Aguas Tuertaseraino eskiada bikaina egiten dugu, elur kalitate ona eta palak ezin hobeagorik.
Handik "Puerto de Gabedailletik" basoan sartzen gara eta ahal dugun modu eta tokitik igoeran joandako pista berriz hartzen dugu eta zuzenean kotxeraino.
Han ia ordu bat itxoin behar dugu denak iritsi arte, baina denok pozik egindako ibilaldiarekin.


2012/12/12

ANAITASUNAREN XXXIII MENDI ASTEA

POU ANAIEK ANAITASUNAK ANTOLATUTAKO MENDI ASTEA, IREKIKO DUTE.

Abenduak 18 eta 21a bitarte izanen da, iruñeko planetarioan eta ikuskizunak eta mahai inguruak izanen dira.

Abenduak 18 asteartea



"20 urte mendirik mendi hormaz horma" Pou anaiek Iruñean aurkeztuko duten ikuskizunaren izenburua da. Bere lorpenen laburpena egiten dute, batez ere 7 kontinenteetan lortutako 7 igoera handiak goraipatzen, 2003 eta 2007. artean lortuta..






Abenduak 19 asteazkena



"Eskalada ulertzeko eta bizitzeko era". David Palmada katalandarrari, Pelut, asteko bigarren proiekzioa dagokio, Fisher Towersetako dorre altuena eta ezegonkorrenean bide berri baten irekieraren gaineko ordu bateko filma, "el titán". Abuztuan egindako eskalada bat, 12 egun lokatza bertikalaren aurkako borrokaren eskalada.




Abenduak 20 osteguna


"Zergatik eskalatzen dut? Maite dudalako" Stpeh Davis iparameikarrak, pareta handietan eta haitzetako eskaladaren profesionala Earth to Sky aurkeztuko du, eskalada librea eta salto baseko historia bat, Moabeko basamortuan (Utah).



Abenduak 21 ostirala


"Mendiak bakardadean".
Silvia Vidalek ikuskizunak itxiko ditu, Karakorumeko pareta batean, 32 egun egon zenean kontatuko du.








Mendi-Astea Iruñeko Planetarion izanen da (20.00 h), horrez gain, Sebastian Alvaroren argazki erakusketa bat prestatu da. Sarrera doainik izanen da.

2012/12/11

SINFONIA SAIOAREN MALDETAN

Musika sinfonia balitz bezala, Saioan ere hots moultzoak, tresna sortak, elurrak, haizeak eta guk bat egin dugu soinua egiteko. Orkestra ederra osatzen neguko atarian.


Bai, hala izan da, gaurko ibilaldia Saioan, lainoa, haizea, eguzkia eta elementu guztiak batu egin dira gurekin igoera ia perfektua egiteko. Erritmoa, arnasa, taupadak, aldapa, jaitsierak eta dena gure alde egon dira.










Azkenean sinfonia honen parte hartzaile guztiak Saioaren gailurrean egon gara, nork bere helburua eta ametsak bete nahian.


2012/12/09

SAIOA, eguraldia eta elurra, BIKAIN!

Gaur nahiz eta igandea izan ausartak izan gara eta Artesiagako lepora hurbildu gara Saioara eskiz gotzeko. Jendez gainezka zegoen Artesiaga, baita gailurra ere, baina merezi zuen.
Osasunak azken hilabete hauetan beste gauzekin entretenitu dit eta mendira joatea zer zen urrun izan dut. Baina gaur indarrak frogatu behar izan nituen eta Saioak aukera ona eskaini dit, elurra bazegoen eta eguraldi bikaina ere iragarri dute.
Beste alde batetik Unai, gaur ere, estreinatu da mendiko eskiekin. Gaur, zaletasuna sortzen duen hauetako egun bat izan da eta han gozatu egin dugu.