AUÑAMENDIAK

Saioatik Patxi Gilek egindako argazkia

AUÑAMENDI edo ANIE, guretzat, euskaldunentzat,  askoz hurbilago Auñamendi izena da, eta askoz sentikorragoa ere, bere kondaira eta istorioengatik.

Ez da berdin mendi hau igotzea bere inguruan gertatu diren istorioak eta gure arbasoek sortu zituzten kondairak jakinda ala jakin gabe. Igoera bat magiaz beteta ala igoera mekaniko bat. Azken finean mendia sentitzeko, hau edo beste edozein mendi bat, bere inguruko guztia jakitea oso komenigarria da. Mendi baten osotasuna, mendizalea, igoera bere zailtasunekin eta prestaketekin eta gailurra bere istorioekin batzen direnean, orduan lortzen da.

Gure Auñamendiren gaineko zenbait kontakizunak edo kondairak aipatuko ditut, mendiko osotasunera hurbiltzeko.

Auñamendi hitza agertzen den lehenengo idazkietan, pirinio osoa izendatzeko erabiltzen zuten aintzineko baskoiek, eta askoz zehatzago Euskal Herria nola sortu zen istorioan agertzen da:

Aitor bere zazpi semeekin sortaldetik iritsi zen Auñamendira (Piriniora) eta goitik inguruko lurraldeak begiratu zituen. Hegoaldean Ebro ibai emankorra. Iparraldean neurrigabeko zelaiak, sartaldean baso ostotsuak eta ibai naspilduak eta haien atzean , itxasoa.

Eta Aitorren semeak hantxe gelditu ziren bizitzeko zazpi leiñu lehenak sortzen.

Aitorrek altxor bat ezkutatu zuen ere eta horrela jaio zen etnia bat, herri bat, euskotarrena, Aitorren semealabak

Inguruko herrietan, eta askoz urrutiago ere, zera sinisten dute; Auñamendi menditik eta bertako irelua den Jona Gorrik sortuak, hedatzen direla uztak hondatzen dituzten ekaitzak. Zehatzago, mendebaletik datozen ekaitzak.

Auñamendiko tontorrean bizi den Jona Gorrik, ekaitzak sortzeko ahalmena dauka, eta inguruko zein urrutiko haranen aurka zuzentzen ditu.

Jona Gorri honek jauregi miresgarri bat dauka Auñamendiko tontorrean, eta Baretousen esaten dutenez, bertan sortzen diren zenbait landareek hilezkortasuna ematen dute.

Landare hauekin egindako likoreak nahiko indarra emango zion edozein gizakiari, Jona Gorriren jauregiaren zein bertako lorategien zaindariak diren "Peluts" erraldoaik gainditzeko.

Peluts hauek Jona Gorriren altxorrak gordetzen dituzte Auñamendiko lapiaz izugarriaren leize sakonenetan.

Lizara-Bisaurin-Puntal de Secús-Ibon de Estanés-Liouviella-Lizara

Foraton lepotik Collaradaren profila

Eguraldia erotu da, ez dut zalantzarik. Garai batean askotan euria edo lainoak edo... sufritu behar genuen mendira joaten ginenean, baina azken denboraldi honetan, eta urriaren erdian gaude, beti oskarbi eta eguraldi bikaina.

Mendebaldeko Pirinioa

Mendiigozaleok, egia esan, ezin gara kexatu baina aldatzeko garaia da.



Alano mendizerra eta Punta Agüerri

Beti, kutxa zaharrean, ibilaldiren bat edo bestea gordeta ditugu eta kasu honetan bakarrik joaten nintzela eta ongi ezagutzen ez nuenez, goizeko 7etan Lizaratik ateratzen naiz. Asmoa, Bisaurin, Puntal de Secús, Brecha de Secús, Ibon Estanes, Valle de los Sarrios, Cúpula de Secús eta berriz Lizarara itzultzea zen. Hasieran ilargiak laguntzen nau eta Bisaurinera iristean argitasuna jaun ta jabe egiten da.



Pirinioa kontrargian

Egunsentiak toki eder batean harrapatu nau eta argazki makina bizitza propioa balu bezala gelditu gabe ari da, Pirinioa esnatzen den bitartean.



Mendebaldean Auñamenditik Txipetaraino eguzkiak aritu du, kontrasteak orain oso bereziak dira


Bisaurinetik

Bisaurin, ipar ekialdeko aldetik jaisten

 Puntal de Secus ez nuen egina.Bisaurin iparraldetik jaisten arazorik ez dago Secus lepotik zuzen igotzeko.

  



Lepoa eta Puntal de Secus

Secús mendikatea, erdiko lepotik Estanesera 







"Puntal de Secus"etik jaisten naiz, Secus mendizerra beti gure ezkerrrean, behean lautadatxo polit bateraino, beste lautada bat dago aurrerago eta bere gainean "Brecha de Secús"era igo.



Handik iparraldetik doan bidea jarraitu eta "Ibon de Estanes"era iristen naiz. Mokau bat hartu eta bidea jarraitzen dut "Valle de los Sarrios" aldera.




 Liuviella eta Cúpula de Secús

 



Nire lehenengo ideia, Cúpula de Secús igotzea zen baina bidea ezagutzen ez dudanez, mendizerra ipar aldetik sartzen naiz eta Louviellara hasten naiz igotzen.



Ibon de Estanés





Hasieran oso beltza ikusten dut dena, oso, oso aldapatsua da, trepada txiki bat egiten dut eta belarrezko pala

handi bat hartzen dut gailurreraino. Bidean gailurretik bide normala hartuko nuela jaisteko pentsatzen nuen, baina goitik ez dago deus, Liouviellako gailurra aurrean ikusten dut, arista oso itxusia dago eta baztertzen dut, ezkerretik amildegia, eskuinetik amildegia, bakarrik etorri naizen tokitik jaistea aukera dut.



Liuviellatik, Cúpula de Secús













Orain askoz beltzago ikusten dut, baina ez dago beste aukerarik eta ditudan 5 zentzumenak eta asmatzen ditudan beste batzuk konektatzen ditut eta kontu handiz eta oso mantso belarrezko aldapa gogor horretatik jaisten naiz. Behean nagola sakon arnasten dut eta "Valle de los Sarrios"era berriz eta oso gustura iristen naiz.

Plana Mistreasatik berriz Lizara aterperaino, ordubiak dira eta nahiz eta beranduago iritsi, pozik nago



Ruta para correr 1309986 - powered by Runmap 

SATRUSTEGIKO MENDIZERRAN BIRA BAT

Bira zirkularra oso interesgarria, Beriainetik itzultzeko ez da oso argi, baina itzultzeko bidea dago pista zahar batetik.
Mapan bidea gutxi gora behera markatuta dago.
Irañeta, Irañetako ataka, Euskal Herriko erdigunea, Lezitza, Beriain, Uharteko ataka, Irañeta.
Eguraldi bikaina izan dugu eta Sakanan zegoen laino itsasoa, giro garbiarekin batera, igoera eta zeharkaldi osoan bista ikaragarriak gozatzeko aukera izan genuen.

BIDEA:

Autobian Irañetako ateraldia hartu eta herrira joan ordez ezker aldera joko dugu. Handik berriz ezker asfaltatua den bide batetik autoak gordetzen den orube handi bateraino, han asfaltoa bukatzen da eta pista bat dago, beti aurrera eta kotxea Basabeko Bordan utziko dugu.

Pista hegoaldera beti jarraituko dugu Bargako basotik eta momentu batean ezker aldera biratzen duenean gu zuzen joanen gara, handik gutxira bidea adierazteko makila badago eta ezker joko dugu (bueltan ezkerretik agertuko gara), berriz pista batean agertzen gara baina basoan sartzen den bide bat ondoan ikusten da, hortik sartuko gara eta Ihabarretik ere Irañetako atakara doan bidearekin topo eginen dugu. Irañetako atakan agertuko gara, aurrez aurre Lezitza mendia baina lehenago Euskal Herriko erdigunea dago eta interesgarria izan daiteke hortik pasatzea.

Lezitzatik bi aukera daude, jaitsi eta San Donatora Goñitik doan pista hartu edo gauden aldetik bidexka segitu ermitaraino, bigarren hau askoz politagoa da.

Jaisteko Uharteko bidea hartzen da eta basoko argi bat ikusten dugunean eskuin aldera pista zahar bat doa, handik sartuko gara, tarteka zikina dago baina ongi ibiltzeko, beti aurrera igo eta jaitsi gabe doa. Gurutzbide bat ezker aldera eta behera agertzen denean , pista aurretik gora hasten da eta oso zikina ibiltzeko, dena den handik joaten da eta ezkerratik basoko argi bat ikusten denean hara abiatuko gara, argi horretako behekaldetik basoan sartu eta aurrea joaten alanbrada bat dago, pasatu eta gero behera eta aurrera joaten pista aurkituko dugu. Pista horretatik kotxeraino joanen gara.

         ARGAZKIAK

2011-10-10 Lezitza-Beriain